Het openluchtzwembad aan de Abdijkaai in Kortrijk vervult al sinds 1864 een uitgesproken sportieve en sociale functie in Kortrijk en de brede regio. Een stukje geschiedenis dat niet verloren gaat want het pareltje blijft open.
Het openluchtzwembad aan de Abdijkaai in Kortrijk werd opgetrokken in de periode 1864-1867 in het kader van de algemene toenemende aandacht voor lichaamshygiëne, en vormde daarmee één van de vroegste 'zwemscholen' in Vlaanderen
© Foto’s uit het stadsarchief van Kortrijk
Vóór W.O.II was er een “kom” voor de rijken, de Kortrijkse Bourgeoisie. Zij konden komen zwemmen voor 2 Belgische Frank. De “zwemkom” voor de rijken lag iets hoger dan de tweede kom. De hoogste kom werd dan ook voorzien van vers water. Het gebruikte water van de hoger gelegen kom stroomde daarna naar de iets lager gelegen kom waar de armen konden komen zwemmen voor 0,50 Belgische Frank. De kleedcabines werden bovendien anders ontworpen, aangezien er voor de rijken een service was waarbij de kleren werden opgehaald. De ‘lagere’ kom was, volgens de overlevering, noch betegeld, noch gebetonneerd.
In de periode 1951-1952 werd het 19de-eeuwse zwembad vervangen door een nieuw openluchtzwembad naar ontwerp van stadsarchitect E. Coigné. Wat het openlucht zwembad zo uniek maakt is zijn architectuur. Het vormt een naoorlogse uitloper van het internationale concept van de modernistische 'solaria' uit het interbellum. Het ontwerp beantwoordt volledig aan het solarium-typeplan, bestaande uit de twee centrale zwembassins die werden geïntegreerd in de oorspronkelijk 19de-eeuwse zwembekkens, waarrond zich de omringende accommodatie gebouwen als kleedcabines, infirmerie, redderslokaal, technische ruimtes, kassa, cafetaria en bovenliggende zonneterrassen bevinden, die grotendeels het uitzicht uit de jaren 1950 hebben behouden.
Aan de rand van de zonneterrassen, die zich bovenop de buiten kleedcabines bevinden, staan jaarlijks meer dan 150 bloembakken gevuld met rode geraniums. De rode bloemen boven deze mooie houten witte deurtjes creëren een oase van rust midden in een druk stadscentrum.
Het is dan ook begrijpelijk dat de opgerichte werkgroep “Abdijkaaimannen” jaarlijks blijft strijden voor een behoud van het zwembad. Ook al werd de Abdijkaai in 2009 aangeduid als “vastgesteld bouwkundig erfgoed” en als “beschermd monument”, toch is de toekomst van dit zwembad onzeker. Maar, … de strijdlust van de Abdijkaaimannen werpt zijn vruchten af. De plannen om het zwembad te sluiten na de zomer van 2021 werden opgedoekt. In december 2020 kregen ze te horen dat het zwembad zeker open blijft tot 2026.
In het voorjaar van 2020 werden heel wat restauratiewerken aan dit beschermd monument verricht. Onder het toeziend oog van Erfgoed Vlaanderen werden de luifels van het zonneterras rondom rond het grootste bad reeds volledig in eer hersteld. Hierbij werden alle oorspronkelijke architecturale elementen en vormen behouden. Daarnaast werd ook de duiktoren van 3m hoog gerestaureerd.
Door de onzekerheid over het voortbestaan van het openluchtzwembad, zijn veel mensen dit pareltje uit het oog verloren. Dit is enorm jammer. Veel Kortrijkzanen hebben immers prachtige herinneringen en kunnen heel wat smakelijke anekdotes vertellen over hun jeugdjaren in ‘den Openen van Kortrijk’. Abdijkaai is één van de laatste openluchtzwembaden in zijn soort. Vanaf 2021 zorgt LAGO zwemparadijzen voor de exploitatie van het unieke zwembad op deze idyllische locatie en dit zonder de authenticiteit aan te raken. Zomers zwemplezier in openlucht? Het kan nog steeds in LAGO Kortrijk Abdijkaai.
In de lente wordt het bad jaarlijks leeggepompt, gereinigd, geschilderd en opnieuw gevuld. Deze werkzaamheden op zo’n locatie zorgen voor unieke beelden waar ook meerdere malen gebruik van werd gemaakt.
Breng bij elk bezoek je identiteitskaart mee. Een rijbewijs is niet geldig. Er worden verplichte bezoekersregistraties uitgevoerd aan de kassa’s.
Lees er hier alles over
